Chế độ thai sản của người lao động theo cập nhật mới nhất

• Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh.

• Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH mà chấm dứt hợp đồng lao động hoặc thôi việc trước khi sinh hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản như những lao động khác.

III. Chế độ nghỉ thai sản của người lao động

1. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản

• Đối với lao động nữ:

1.1. Thời gian hưởng chế độ khi khám thai

Lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày.

Trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai. 

Lưu ý: Thời gian nghỉ này tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

1.2. Thời gian hưởng chế độ khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý

Khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ việc tối đa:

• 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi.

• 20 ngày nếu thai từ 05 - 13 tuần tuổi.

• 40 ngày nếu thai từ 13 - 25 tuần tuổi.

• 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.

Lưu ý: Thời gian nghỉ này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hàng tuần.

1.3. Thời gian hưởng chế độ khi sinh con

Thời gian nghỉ sinh con: 06 tháng, 

Trường hợp sinh đôi trở lên thì từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.

Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.

Lưu ý:

- Trường hợp sau khi sinh con, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con.

- Nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết và thời gian này không tính vào thời gian nghỉ việc riêng.

- Trường hợp mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật.

- Người lao động nhận nuôi con dưới 06 tháng tuổi vẫn được nghỉ việc hưởng chế độ cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH và đủ điều kiện hưởng thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.

1.4. Thời gian hưởng chế độ khi thực hiện các biện pháp tránh thai

Khi thực hiện các biện pháp tránh thai, người lao động sẽ được nghỉ:

• 07 ngày đối với lao động nữ đặt vòng tránh thai;

• 15 ngày đối với người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.

Lưu ý: Thời gian nghỉ này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hàng tuần.

• Đối với lao động nam:

1.5. Thời gian hưởng chế độ khi thực hiện biện pháp triệt sản

Thời gian tối đa là 15 ngày.

Lưu ý: Thời gian này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần

1.6. Thời gian hưởng chế độ khi vợ sinh con

Lao động nam đang đóng BHXH khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:

• 05 ngày làm việc: Trường hợp thông thường.

• 07 ngày làm việc: Vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi.

• 10 ngày làm việc: Vợ sinh đôi; từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc.

• 14 ngày làm việc: Vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.

Lưu ý: Thời gian nghỉ việc này không tính ngày nghỉ lễ, nghỉ tết, ngày nghỉ hàng tuần.

2. Mức trợ cấp thai sản cho người lao động

Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở. Cụ thể: Trợ cấp một lần/con = 2 x 1,49 triệu đồng = 2,96 triệu đồng.

Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.

Lưu ý: Lao động nam được hưởng trợ cấp 01 lần khi vợ sinh con nếu thuộc một trong các trường hợp:

• Chỉ có cha tham gia BHXH: Cha phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con.

• Người chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ: Phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng tính đến thời điểm nhận con.

• Trường hợp người mẹ tham BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con: Người cha phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con.

3. Mức hưởng chế độ thai sản

Căn cứ theo Điều 39, Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

• Tiền trợ cấp thai sản khi lao động nữ sinh con:

Mức hưởng = 100% x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 6 tháng trước khi nghỉ x 6 tháng

Trong trường hợp lao động nữ sinh con nhưng chưa đóng đủ 06 tháng thì mức hưởng được tính theo mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng.

• Tiền trợ cấp trong các trường hợp khác:

Mức hưởng = Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 6 tháng trước khi nghỉ : 24 x Số ngày nghỉ

4. Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản

Trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ 05 ngày đến 10 ngày (Bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần). 

Trong thời gian này, mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản bằng 30% mức lương cơ sở.

IV.  Những quyền lợi mà NLĐ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi cần biết

1. Không làm đêm, làm thêm giờ hay đi công tác xa khi NLĐ không đồng ý

2. Được chuyển công việc nhẹ nhàng hơn

3. Mỗi ngày được nghỉ 1 giờ hưởng nguyên lương

4. Không bị sa thải hoặc chấm dứt hợp đồng lao động

5. Không bị xử lý kỷ luật lao động

6. Được bảo đảm về công việc

7. Hưởng chế độ ốm đau khi con ốm

• Phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 07 tuổi bị ốm đau;
• Có xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền. 

V. Căn cứ pháp lý

• Bộ luật Lao động 2019;
• Nghị định 145/2020/NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động;
• Luật Bảo hiểm xã hội 2014;
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, được sửa đổi bổ sung bởi thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH.